Vijf dagen in de frontlinie

In de ochtend van 10 mei 1940 veroveren Duitse luchtlandingstroepen met een bijzonder gewaagde actie de Maasbruggen in Rotterdam. Vijf dagen lang vechten Nederlandse en Duitse troepen om de controle over de bruggen. Op 14 mei wordt de strijd door de Duitsers beslist met een vernietigend bombardement op het oude centrum van Rotterdam. De Nederlandse troepen moeten uiteindelijk capituleren voor een tegenstander die niet terugschrikt voor geweld tegen de burgerbevolking.

Bij die strijd spelen de mariniers een belangrijke rol. In de maquette Brandpunt Rotterdam wordt met licht en geluid, ondersteund door dagboekfragmenten, foto’s en video een beeld geschetst van wat er zich tijdens deze veelbewogen vier dagen in de stad af heeft gespeeld. Een indrukwekkende ervaring die bij menig bezoeker nieuw licht laat schijnen op een verhaal dat al jarenlang verteld wordt.

Per dag, tot en met het bombardement van 14 mei, wordt aan de hand van persoonlijke verhalen van mariniers de strijd om de Maasbruggen herbeleefd. De ‘levende’ maquette is daarmee het hart geworden van de vernieuwde opstelling.

Frits Nieuwenhuijsen op het dak

Panorama Rotterdam

Waar het verhaal van de maquette Brandpunt Rotterdam op 14 mei 1940 stopt en specifiek de gevechten van de mariniers volgt, schept het onlangs ontwikkelde digitale Panorama Rotterdam een breder beeld van deze noodlottige periode. Het is een vervolg op de succesvolle foto-expositie Stad in puin. Rotterdam na het bombardement in beeld die in 2020 in het Mariniersmuseum te zien was.

In slechts een kwartier tijd wordt die bewuste dag een groot deel van de historische stad in as gelegd. Behalve een groot menselijk drama heeft het bombardement ook enorme gevolgen voor de stad zelf. De bommen en het verwoestende inferno dat volgt veranderen voor altijd het aanzien van het centrum van Rotterdam. Slechts een aantal markante panden in de binnenstad, waaronder het Witte Huis, blijft gespaard.

 

In het Panorama Rotterdam vormt datzelfde Witte Huis, van waaruit de mariniers in de meidagen van 1940 de stad verdedigden, het centrale uitgangspunt. Via een 360 graden draaibaar scherm wordt een oude plattegrond van Rotterdam getoond, waarop zeven belangrijke locaties gepositioneerd zijn zoals de Maasbruggen, de Laurenskerk en het Oostplein. Vanaf die plekken zijn 360° panoramafoto’s van het huidige Rotterdam gemaakt, waarin historische foto’s zijn gemonteerd.

Vanuit herkenbare locaties van nu – zoals de Markthal of de Kubuswoningen – ontstaat zo een beeld hoe Rotterdam er toen uit zag. Elk individueel panorama biedt de bezoeker de mogelijkheid virtueel op ontdekkingstocht gaan in de directe omgeving aan de hand van historische foto’s van zowel voor als na het bombardement. Door oud en nieuw te combineren ontstaat een besef dat de stad een donker verleden kent.

De locaties van de historische foto’s zijn met geotags zo nauwkeurig mogelijk gemarkeerd op een kaart van het hedendaagse Rotterdam. De tags markeren niet de plaats van de gefotografeerde objecten, maar de plaats waar de fotograaf destijds heeft gestaan. Het icoontje van elke geotag geeft met een ‘taartpuntje’ de globale blikrichting aan, zodat het verschil tussen toen en nu inzichtelijk wordt.

 

Het Panorama is mede mogelijk gemaakt met steun van de Stichting Vrienden van het Mariniermuseum.

Word ook vriend